BOŚNIA i HERCEGOWINA i CZARNOGÓRA 13 dni - czarnogórska mozaika

BOŚNIA i HERCEGOWINA to piękne miejsce i najtragiczniej doświadczony kraj Bałkanów. Dziś jest tu bardzo bezpiecznie, a ślady dawnego konfliktu można znaleźć tylko w Sarajewie i kilku innych miastach.
Jednak Bośnia i Hercegowina to coś więcej niż tylko bardzo ciekawa stolica i przepiękny Mostar. To także park narodowy Sutjeska z pięknymi widokami i szlakiem do jeziora Trnovacko, wodospady Kravica, klasztor derwiszów u źródła rzeki Buna i Park Przyrody Blidnije, w którym można poczuć się jak na Alasce.
CZARNOGÓRA, dużo mniejsza, ale nie mniej ciekawa z Jeziorem Szkoderskim, parkami narodowymi Sutjeska i Lovcen, wyjątkowym szlakiem górskim Drabina Kotoru i innymi atrakcjami stworzonymi przez naturę. Zobaczymy kanion rzeki Tara w parku narodowym Durmitor, Zatokę Kotorską, Jezioro Trnovacko. Przejdziemy słynny szlak Drabina Kotoru z niesamowitymi widokami, poczujemy klimat tysiącletniej historii w Starym Barze. Wymieniać można długo, ale najlepiej pojechać i zobaczyć samemu.
Będąc tak blisko można zajrzeć też do chorwackiego Dubrownika, co przewidziane jest jako opcja dodatkowa do naszego programu głównego. Zabytkowa zabudowa miasta to prawdziwa perła Bałkanów. W uliczkach, z których patrzy trzynaście wieków historii można przepaść na długie godziny.

To tylko jeden z kilku naszych bałkańskich programów, warto zobaczyć też inne:
ALBANIA i MACEDONIA PÓŁNOCNA 17 dni - bałkańskie fascynacje
SERBIA i BUŁGARIA 18 dni - od Adriatyku do Morza Czarnego

        P R O G R A M :

    1 dzień, WARSZAWA – przelot – SARAJEWO
Spotkanie z pilotem na lotnisku w Warszawie. Rejestracja na rejs. Przelot do Sarajewa. Jeśli godzina przylotu będzie odpowiednio wczesna - spacer po mieście. Nocleg w Sarajewie.
    2 dzień, SARAJEWO
Sarajewo to miasto okrutnie dotknięte oblężeniem przez Bośniackich Serbów w latach 90. XX w. Choć już zdążyło podnieść się i odbudować, to ciągle widoczne są blizny po ranach, jakie pozostawiła wojna. Na chodnikach można znaleźć krwawo-czerwone ślady z żywicy nazywane sarajewskimi różami. W ten sposób oznaczono miejsca, w których w wyniku ostrzałów artyleryjskich zginęły przynajmmniej 3 osoby. Takich miejsce w Sarajewie jest ok. 200. Wiele z nich znajdziemy na ulicy Smoka z Bośni, znanej jako Aleja Snajperów. W trakcie oblężenia, było to najbardziej niebezpieczne miejsce w mieście. W stolicy Bośni i Hercegowiny odwiedzimy Stare Miasto, które zaczyna się na placu Baščaršija. Pełno tu kramów z rękodziełem i restauracji, w których można zjeść cevapcici - narodowe danie Bośniaków. To swego rodzaju szaszłyk z grillowanej wołowiny podawany z pieczywem, cebulką i sosami. Koniecznie trzeba wejść do sarajewskiego ratusza miejskiego Vijećnica. To robiący ogromne wrażenie przykład arabskiej architektury sakralnej. Bogaty w detale i przepięknie zdobiony zarówno w środku, jak i na zewnątrz sprawia, że nie można przejść obok niego obojętnie. Stąd w ostatnią podróż wyruszył książę Ferdynand, którego kilka minut później dosięgnęła kula zamachowca, co dało początek I wojnie światowej. Przejdziemy Mostem Łacińskim na rzece Miljacka, z którego padł śmiertelny strzał. Kolejką linową wjedziemy na wzgórze Trebevic, z pięknym widokiem na całe miasto. Jest tu też opuszczony tor bobslejowy, który stał się popularnym tłem do zdjęć wśród turystów. Zwiedzimy także cmentarz Alifakovac, jedną z najstarszych nekropolii muzułmańskich, na której pochowani są najbardziej zasłużeni mieszkańcy miasta. Nocleg w Sarajewie.
    3 dzień, SARAJEWO – TUNEL SPASA – PIASKOWE PIRAMIDY – PN. SUTJESKA – TJENTISTE
Pierwszą część dnia poświęcimy na dalsze zwiedzanie Sarajewa. Odwiedzimy targ Markale, gdzie można nie tylko zaopatrzyć się w świeże owoce i warzywa, ale także zobaczyć ślady najkrwawszych ataków, w których zginęła ludność cywilna. Budynki przy targu ciągle noszą ślady działań wojennych. Pojedziemy w okolice lotniska, by zwiedzić Tunel Spasa. Zbudowany podczas oblężenia, łączył pod lotniskiem odcięte od świata miasto z terenami nieopanowanymi przez Serbów. Jego istnienie trzymane było w ścisłej tajemnicy. Transportowano tędy broń, żywność i pomoc humanitarną dla Sarajewa. Korzystali z niego też członkowie parlamentu i ówczesny prezydent Bośni i Hercegowiny. Obecnie tylko fragment jest udostępniony turystom, ale wraz z muzeum upamiętniającym jego funkcjonowanie wart jest odwiedzenia. Opuścimy Sarajewo i pojedziemy na południe do Parku Nardowego Sutjeska. Po drodze odwiedzimy jeszcze Piaskowe Piramidy. Powstały w wyniku erozji gleby powodowanej przez mrozy, upały, deszcze i wiatry. Piramidy stale rosną, bo erozja ciągle trwa. Pojedziemy do miasta Tjentiste, zameldujemy się w hotelu i podjedziemy do najstarszego parku narodowego w Bośni. To tutaj partyzanci marszałka Tito stoczyli najsłynniejszą bitwę z siłami Osi. W Dolinie Bohaterów znajduje się monumentalny pomnik upamiętniający te wydarzenia. Pojedziemy w głąb parku i pójdziemy na prosty półtoragodzinny trekking w dwie strony do jeziora Donje Bare. Nocleg w Tjentiste.
        Dzienny dystans samochodem: ok. 160 km
    4 dzień, TJENTISTE – PN. SUTJESKA – JEZIORO TRNOVACKO
Tego dnia przejdziemy jeden z najpiękniejszych górskich szlaków na Bałkanach. Naszym celem będzie polodowcowe Jezioro Trnovacko, położone już w Czarnogórze, ale dostępne tylko od strony bośniackiej. Dlatego na ten trekking musimy zabrać paszporty. Czeka nas ok. 11 km (w dwie strony) górskiej wędrówki z pięknymi widokami. Samo jezioro zobaczymy najpierw z góry. Oglądane z wysokości ma kształt serca o pięknej, szmaragdowej barwie. Zejdziemy w dół aż do jego brzegów, odpoczniemy tam lub zrobimy sobie piknik. Jezioro jest płytkie i można się w nim kąpać. Tą samą drogą wrócimy do samochodu. Nocleg w Tjentiste.
        Dzienny dystans samochodem: ok. 10 km
    5 dzień, TJENTISTE – MOSTAR
Po śniadaniu opuścimy Park Narodowy i pojedziemy do miasta Mostar. Do końca dnia będziemy mieli czas żeby je zwiedzać. Największą atrakcją jest Stary Most, od którego wzięła się nazwa miasta. To przykład architektury osmańskiej z XVI wieku. Jego charakterystyczna łukowata konstrukcja i kamienne wieże na obu przyczółkach czynią go wyjątkowym. Najlepszy widok na most jest z Meczetu Koski Mehmed-Paszy. Można w nim podziwiać oryginalne malowidła i zdobienia z czasów Imperium Osmańskiego. Chętni mogą po krętych schodach (za dodatkową opłatą) wdrapać się na taras minaretu, skąd widok jest najlepszy. Przejdziemy przez Kujundžiluk - stary bazar z rękodziełem i pamiątkami. Wartym odwiedzenia miejscem jest Dom Turecki Kajtaz, gdzie można zobaczyć m.in. jak wyglądał dawny harem. Wieża Snajpera to kolejna pamiątka po wojnie. Niegdyś siedziba banku, teraz miejsce opuszczone i opanowane przez artystów ulicznych. W czasie wojny był to najwyższy budynek w mieście, więc snajperzy urzędowali na dachu nieprzerwanie. Mostar jest stolicą regionu Hercegowina. Znajduje się tu muzeum, które przybliża historię i tradycję Hercegowiny, o której przeciętny turysta słyszał tylko w kontekście wojny. Wieczorem wjedziemy na wzgórze, by podziwiać piękny zachód słońca nad miastem. Nocleg w Mostarze.
        Dzienny dystans samochodem: ok. 120 km
    6 dzień, MOSTAR – BLAGAJ – POCITEJL – WODOSPADY KRAVICA – MOSTAR
Rano ruszymy odkrywać okolice Mostaru. Zaczniemy od wsi Blagaj, gdzie znajduje się wyjątkowy klasztor Derwiszów. Położony jest dokładnie nad źródłem rzeki Buna, wypływającej z groty skalnej. Derwisze to muzułmańskie bractwo religijne o charakterze mistycznym. Najbardziej znani są z widowiskowego tańca, podczas którego wpadają w trans i potrafią kręcić się w kółko przez długi czas, a doły ich tradycyjnych szat tworzą w tańcu idealny okrąg. Zwiedzimy klasztor i pojedziemy dalej do wodospadów Kravica zatrzymując się po drodze w maleńkiej, zabytkowej wiosce Pocitejl z architekturą z wpływami tureckimi. Zwiedzać można ją tylko pieszo, uliczki są zamknięte dla ruchu kołowego. Kravica to grupa wodospadów położona wzdłuż rzeki Trebizat. Ciągną się na 100 metrach szerokości, a ich wysokość dochodzi do 25 metrów. To malownicze miejsce doskonale nadaje się do kąpieli w turkusowej wodzie. Wracając, jeśli będzie czas i grupa będzie miała ochotę, możemy jeszcze zatrzymać się w Mediugorje, miejscu kultu religijnego znanego z objawień Matki Bożej. Nocleg w Mostarze.
        Dzienny dystans samochodem: ok. 110 km
    7 dzień, MOSTAR – PARK PRZYRODY BLIDINJE – SARAJEWO
Rano opuścimy Mostar, skierujemy się na północ i przejedziemy przez Park Przyrody Blidinje. W krasowej dolinie Dugo Polje zatrzymamy się przy polodowcowym jeziorze Blidinje. Nieopodal brzegu znajduje się nekropolia ze średniowiecznymi nagrobkami wpisanymi na listę UNESCO. Po południu przyjedziemy do Sarajewa i zameldujemy się w hotelu. Do końca dnia czas wolny dla uczestników. Nocleg w Sarajewie.
        Dzienny dystans samochodem: ok. 200 km
    8 dzień, SARAJEWO – PODGORICA
Tego dnia wstaniemy wcześniej, żeby zdążyć na autobus do Podgoricy - stolicy Czarnogóry, który odjeżdża o godzinie 9:00. Przejazd potrwa ok. 7 godzin (ostateczny czas przejazdu zależeć będzie od tego ile potrwa odprawa na granicy). Trasa z Sarajewa do Podgoricy biegnie przez piękne krajobrazowo tereny. Będzie co podziwiać z okien autobusu, dzięki czemu podróż upłynie szybciej. Planowany przyjazd do Podgoricy ok. 16:00. Zameldujemy się w hotelu, odpoczniemy po podróży i pójdziemy na spacer po mieście. Wjedziemy na wzgórze Gorica, od którego miasto wzięło swoją nazwę i skąd jest najlepszy widok na miasto. Nocleg w Podgoricy.
        Dzienny dystans autobusem: ok. 230 km
    9 dzień, PODGORICA – JEZIORO SZKODERSKIE – ULCNIJ – STARY BAR – PODGORICA
Rano wynajętym samochodem pojedziemy z Podgoricy na południe. Niedaleko stolicy znajduje się Jezioro Szkoderskie, przez które przechodzi granica z Albanią. To największe jezioro na Półwyspie Bałkańskim. Przejedziemy trasą widokową wzdłuż jeziora z przystankami na punktach widokowych. Jezioro Szkoderskie oglądane z góry, prezentuje się najlepiej. Zatrzymamy się w mieście Ulcnij nad Morzem Adriatyckim. Jest tu 13-kilometrowa, piaszczysta plaża i piękne stare miasto z wieloma urokliwymi zaułkami, po którym bardzo przyjemnie się spaceruje. Panuje tu inny, cieplejszy klimat niż w północnej części kraju. Następnym przystankiem będzie miasto Stary Bar. Pozostałości po średniowiecznej twierdzy są warte odwiedzenia. Położone na wzgórzu górują nad okolicą i są świadkiem półtora tysiąca lat historii. Bardzo dobrze zachował się turecki akwedukt, wieża zegarowa i pozostałości zamku i cytadeli. Wracając do Podgoricy zatrzymamy się jeszcze przy wodospadzie nazywanym Czarnogórską Niagarą. Choć nie jest takich rozmiarów jak Niagara na granicy Kanady i USA, to jest to przyjemne miejsce do zamoczenia nóg lub wypicia kawy w pobliskiej kawiarni. Nocleg w Podgoricy.
        Dzienny dystans samochodem: ok. 190 km
    10 dzień, PODGORICA – PARK NARODOWY LOVCEN – KOTOR
Tego dnia pojedziemy w góry do Parku Narodowego Lovcen. Pojedziemy na szczyt góry Jezerski Vrh, gdzie stoi Mauzoleum Piotra II Petrowicia-Niegosza, ostatniego teokratycznego władcy Czarnogóry. Znajduje się tu jego posąg i sarkofag. Na wysokości 1657 m n.p.m. widoki z okrągłego punktu widokowego na okolicę i inne szczyty parku są niesamowite i bardzo fotogeniczne. To piękne miejsce bez tłumu turystów. Jadąc asfaltową drogą przez teren parku będziemy mieli niemal przez cały czas piękne widoki na góry i Zatokę Kotorską. Do miasta Kotor zjedziemy malowniczą stromą drogą wijącą się serpentynami po górskich zboczach. Po przyjeździe do Kotoru zameldujemy się w hotelu i wybierzemy na spacer po mieście. Mury obronne Kotoru należą do najokazalszych na Bałkanach. Okalają jedną z najlepiej zachowanych średniowiecznych starówek w Europie, nazywaną perłą Czarnogóry. Znajdziemy tu piękne pałace weneckie, bo Kotor był niegdyś częścią Królestwa Weneckiego. Zwiedzimy ile się da do zachodu słońca. Nocleg w Kotorze.
        Dzienny dystans samochodem: ok. 90 km 
    11 dzień, KOTOR – SZLAK DRABINA KOTORU – KOTOR
Ten dzień będzie bardzo aktywny. Drabina Kotoru to długi na 6,5 kilometra (w jedną stronę) szlak górski, prowadzący malowniczo górskimi zboczami wokół Kotoru. Zapewnia najlepsze widoki na miasto i zatokę. Tego dnia przejdziemy go w całości. Nie jest łatwy, więc wyjdziemy z samego rana, żeby spokojnym tempem z przerwami pokonać go i zejść z powrotem do miasta po południu. Przez wiele lat szlak był jedynym połączeniem miast Kotor i Cetynia. Biegnie zygzakami i ma dwa odgałęzienia, na które możemy wejść w drodze powrotnej i zakończyć trekking w innym miejscu niż zaczęliśmy. Zarówno początek, jak i koniec szlaku znajdują się w mieście. Nocleg w Kotorze.
    12 dzień, KOTOR – KANION RZEKI TARA – PODGORICA
Rano opuścimy Kotor i pojedziemy wzdłuż zatoki Kotorskiej, złapać jeszcze jak najwięcej widoków. Później odbijemy na północ do Parku Narodowego Durmitor. Znajduje się tu kanion rzeki Tara, najgłębszy w Europie. Zatrzymamy się przy zabytkowym moście na rzece Tara, z którego są świetne widoki na kanion. Cały most da się przejść pieszo po obu stronach drogi. A miłośnicy adrenaliny mogą skorzystać ze zjazdu po linie nad kanionem (dla chętnych). Pojedziemy 50-kilometrową drogą z widokami na kanion, zatrzymując się w miejscach atrakcyjnych widokowo, następnie skierujemy się w kierunku Podgoricy. Nocleg w Podgoricy.
        Dzienny dystans samochodem: ok. 320 km
    13 dzień, PODGORICA – przelot – WARSZAWA
Przejazd na lotnisko w Podgoricy. Rejestracja na rejs powrotny. Przelot do Warszawy.

Suma przejazdów samochodem w Bośni i Hercegowinie: ok. 600 km
Suma przejazdów samochodem w Czarnogórze: ok. 600 km
Suma przejazdów samochodem łącznie: ok. 1200 km

Program autorski. COPYRIGHT: Arsoba Travel 2022
To jest program maksymalny, postaramy się go zrealizować.
Organizator zastrzega możliwość zmian w programie i nie bierze odpowiedzialności za wynikłe w czasie wyprawy utrudnienia, ułatwienia, zmiany programu, trasy, kolejności oferowanych atrakcji, zmiany cen - jeśli owe wynikają nie z jego winy lecz z zaistniałych na miejscu warunków lokalnych, cenowych, pogodowych oraz związanych z kondycją grupy i Uczestników.
Chęć wzięcia udziału w atrakcjach dodatkowych i wycieczkach fakultatywnych należy zgłaszać organizatorowi (przed rozpoczęciem imprezy) lub pilotowi (w czasie trwania imprezy), ze stosownym wyprzedzeniem.

        Ś W I A D C Z E N I A   W   C E N I E  :

- logistyka wycieczki, przygotowanie i realizacja;
- bilety lotnicze na trasach Warszawa – Sarajewo i Podgorica – Warszawa, w klasie ekonomicznej, w cenie bagaż rejestrowany o wadze do 23 kg  [do limitu: 1300 zł, do rozliczenia*];
- przejazd autobusem na trasie Sarajewo - Podgorica;
- konieczne przejazdy komunikacją miejską w Sarajewie i w Podgoricy;
- transport na miejscu wynajętymi samochodami (od 3 do 7 oraz od 9 do 13 dnia imprezy); w zależności od ilości Uczestników w grupie wynajęty będzie stosownej wielkości wygodny samochód z klimatyzacją, który prowadzić będzie pilot - kierowca Arsoba Travel;
- paliwo, ubezpieczenie wynajętych samochodów, koszty eksploatacyjne, opłaty parkingowe;
- zakwaterowanie w hotelach, ze śniadaniem, wg programu (w standardzie: pokoje 2-osobowe twin lub double z prywatną łazienką);
- wstępy do wszystkich atrakcji wymienionych w programie z wyjątkiem tych z dopiskiem „dla chętnych” i wycieczek fakultatywnych;
- wszystkie wycieczki wg programu z wyjątkiem tych z dopiskiem „dla chętnych”;
- ubezpieczenie podróżne turystyczne KLZ (minimum 30000 euro), KR (5000 euro), NNW (3000 euro) i BP (300 euro);
- pilot Arsoba Travel, jednocześnie przewodnik w czasie trekkingów - przez cały czas trwania wycieczki;
- specjalnie przygotowany i wydany w formie drukowanej mapnik;
- serwis fotograficzny, przesłany pocztą po wycieczce na pamięci flash - pendrive (zdjęcia i filmiki zarejestrowane w czasie wycieczki), wysyłka w terminie do 2 miesięcy po zakończeniu wycieczki;
- obowiązkowa składka na Turystyczny Fundusz Gwarancyjny.
* jeśli cena biletów lotniczych przekroczy wysokość limitu, to Uczestnik będzie zobowiązany dopłacić brakującą kwotę, o której zostanie wcześniej poinformowany drogą mailową przed zakupem biletu i wyrazi zgodę na ten zakup; możliwy jest również zakup biletów lotniczych z dowolnego lotniska na świecie i spotkanie już na miejscu.

W cenę za imprezę nie wliczono:
- pozostałego wyżywienia (poza śniadaniami które są w świadczeniach),
- dodatkowych fakultatywnych atrakcji, wstępów, wycieczek
  (nie zawartych powyżej w "Świadczeniach w cenie" lub z dopiskiem „dla chętnych”),
- wydatków własnych, pamiątek itp.

Kwota, jaką Uczestnik powinien zabrać ze sobą na wyżywienie to minimum 220 euro. Sugerujemy, aby dysponować większą kwotą na droższe wyżywienie, dodatkowe atrakcje, pamiątki, uzupełniające i nieprzewidziane wydatki.

Informacje praktyczne o kraju, regionie, noclegach, trekkingach, listę wyposażenia, uwagi itp. - przekażemy mailem osobom zainteresowanym.

Przeczytaj opinie Uczestników wypraw i wycieczek Arsoba Travel :: przejdź do listy OPINIE

Skontaktuj się z nami, zadaj pytania, zgłoś chęć udziału :: przejdź do formularza KONTAKT

Zobacz listę wszystkich naszych wypraw i wycieczek :: przejdź do listy WYPRAWY i WYCIECZKI

Obejrzyj profile naszych pilotów i współpracowników :: przejdź do listy PROFILE